Реферат тақырыбы: "Балалар мен жастар бірлестігі " Орындаған: Билялова Айнара


«Мың бала» патриоттық қозғалысының бағдарламасы



бет4/4
Дата10.04.2024
өлшемі32.64 Kb.
#498225
түріРеферат
1   2   3   4
Балалар мен жастар бірлестігі

1.3 «Мың бала» патриоттық қозғалысының бағдарламасы.
1. «Бірлік мектебі» Халықымыздың ерлік тарихын, жауынгерлік мектебін оқып үйренеді. Соғыс пен бейбітшілік мәселелерін зерттейді, сабақтар, конференция, семинарлар,кездесулер өткізеді.
2. Біз бейбітшілікті сақтаймыз. Бейбітшілік жақтайтын балалар іс – әрекетін ұйымдастырады, өзара қарым – қатынастар орнатады.
3. Мен ертеңгі жауынгер. Болашақтағы әскери өмірге үйретеді. Әскери сипаттағы жарыстар өткізеді. Әскери бөлімшелерге, шекара бекеттеріне таным жорықтар ұйымдастырады.
4. Тәні саудың – жаны сау. Денесін шынықтырып спорт түрлерімен айналасады. Басқа халықтардың қорғану әдістері, олардың түрлерімен танысады.
5. Салауат клубы. Салауатты өмір салты насихатталады. Арақ ішуге, темекі тартуға, нашарқорлыққа т.б. денсаулыққа зиянды әрекеттерге қарсы күрес жүргізеді.
«Мың бала» атты оқушы жастар ұйымының негізгі өнеге етіп ұстар тұтқасы, алатын жолы 15 жасар Сартай батырдың адамгершілдікпен отаншылдық ерлігі. Мың баланы басқарған «Сартай батыр» дастанында елжандылық, қазақ халқын бірлікке , татулыққа, өнерге,ерлікке шақыру жағы басым.
Сартай батырдың ерлігін дастан етіп жазған ақын Нұрмағанбет Қосжанұлы (1897-37 жыл) осы дастанды жазғаны үшін «Халық жауы»деп атылды. Дастандағы әр сөз тәрбиенің әр саласына арналған қасиетті тұмардай, кейіпкерлердің іс – әрекетті бір –бір тақырыптағы тәрбиелік көрініс. Болған оқиға үш ғасырға айналса да мазмұнын жоймаған. Қазіргі жастарға, ел басқарған әкім, қара басының қамын ойлап байыған қорғауларға арналғандай.


1.4 “Жұлдыз” бағдарламасының мазмұны
1991 жылы Қазақстан Республикасы балалар мен жасөспірімдер ұйымдары үшін Ақмола облыстық балалар ұйымының авторлық ұжымы профессор Е.А.Дмитриенконың басшылығымен “Жұлдыз” бағдарламасын жасады. Бұл бағдарлама балалар мен жасөспірімдердің республикалық слетінде қаралып, 1991 жылы мамыр айында қабылданды. Бұл құжатта былай делінген: “Жұлдыз” бағдарламасы сенің жарқын өмір сүруіңе, қиындықтарды жеңіп, нағыз достар тауып, бақытты болуыңа көмектеседі”.
Ең бастысы – өз жұлдызңның биік шыңына шығу тек өз қолыңда екенін ұмытпа. Ол үшін өзіңе-өзің көмектес! Бағдарламада балалардың жас ерекшелігіне байланысты 4 кезең көрсетілген:

  1. “Балапан” кезеңі – 5-8 жас.

  2. “Балдырған” кезеңі – 9-11 жас.

  3. “Жас ұлан” кезеңі – 12-14 жас.

  4. “Мұрагер” кезеңі – 15-18 жас.

Осы төрт кезеңнің негізінде іс-әрекеттердің нәтижелі аяқталуына “Жұлдыз” бағдарламасындағы 7 сәуле көмектеседі. Олар:

  1. “Үйелмен” сәулесі – өзің шыққан ата-тегіңді тануға көмектеседі.

  2. “Достар” сәулесі – сенімді дос табуыңа, өзіңнің де нағыз дос болуыңа көм ектеседі.

  3. “Жер” сәулесі – туған жеріңді, Отаныңды сүюге, халқыңның адал азаматы болуыңа көмектеседі.

  4. “Білім мен іскерлік” сәулесі – көп біліп, көп нәрсені танып, үйренуге көмектеседі.

  5. “Құштарлық сәулесі” – бос уақытыңды қызықты, пайдалы өткізуге көмектеседі.

  6. “Мамандық” сәулесі – өмірде өз орныңды табуға, өзіңді қызықтыратын ісіңді табуға көмектеседі.

  7. “Үндестік” сәулесі – әдемі, лайықты өмір сүруге көмектеседі.

Әрбір сәуледе төрт кезең қайталанып отырады.
Сонымен “Атамекен”, “Жұлдыз” бағдарламаларының жасөспірімдердің ойын, дүниетаным қабілеттерін қалыптастыруда, инабаттылық, имандылық қасиеттерін тәрбиелеуде әсері мол.
Жастар қозғалысы: балалардың қазіргі ұйымдары мен бірлестіктері

Өзінің бұрынғы өткен тарихында, балалар мен жас жеткінщектер қозғалысын 20 ғасырдың бастапқы кезеңінде скауттер деген атпен тұңғыш рет дүниеге келеді. Оның негізін қалаған ағылшын полковнигі Баден- Поуэелл болды.


Скаутизм ағылшын тілінде SCOT , яғни «барлаушы» деген ұғымды білдіреді. Оны құрудағы негізгі мақсат- балалар мен жас жеткіншектерді сол дәуірдегі үстем тап өкілдеріне берілгендік рухта тәрбиелеуді көздеді.


Ал 19 мамыр 1922 жылы КСРО-да пионерлер ұйымы құрылды. Оның алдына қойған мақсаты- жас жеткіншектерді коммунистік рухта тәрбиелеу болды.


Бүгінгі жағдайда Қазақстан елі үшін қажет ететін балалар мен жас жеткіншектерді тәрбиелеуде қызмет ететін ұйымдарға- олардың қоғамдық негіздегі бірлестіктері жатады. Олар 1980 жылдардың орта шенінде пайда болып, пионер ұйымдарымен қатарласа жұмыс істеп келеді. Олардың қызметі негізінен 3 бағыты қамтиды:


Бүгінде балалар бірлестіктері


өзінің ұйымдастыру-құқықтық формасына(бірлестік, ұйым, қозғалыс, клуб);


көлемі мен деңгейіне(пионер одағының ұйымы, республикалық "Невада" қозғалысы, аймақ аралық клуб);
Әрекет ету бағдарламасына(Атамекен, Дәстүр, Жұлдыз, Ұлан, Азамат, Мың бала т.с.с.);
құрылымына(буын, бригада, команда, отряд, дружина);
басылымдарына(газет, журнал, альманах, әдістемелік хабаршы бюллетені);
ұйымластыру базасына(балалар бірлестіктері, жалпы орта мектептеріқосымша білім беру және мәдени мекемелер, клубтар үйі, тұрғылықты мекен-жайы);
ұйымдастырушыларына(жетекші, лидер, вожатый, нұсқаушы т.б.) байланысты әр түрлі болып келеді.
Кілттік сөздер:

Дамытушылық қызметі


Балалардың және жас жеткіншектердің дамуында маңызды фактор- құрбылар қауымдастығы. Бала өзінің құрбыларымен қарым- қатынасында қосымша мағлұматтар алады, өмірлік тәжірибесін молайтады,әлуметтік мінез- құлық ережелері мен құндылық бағдарды меңгереді, жолдастық және достық сезімін қалыптастырады. Сондықтан да тәрбие теориясы мен әдістемесінде балалар қозғалысын- тұлғаны дамытудың маңызды факторы ретінде оған айрықша маңыз береді. Біріккен Ұлттар Ұйымының баланы қорғау Конвенциясына сәйкес олардың жас мөлшері 7- 18 деп қарастырылған.


Жастар қозғалысына назар аударсақ, ол- дүниежүзінің барлық халықтарында болып, іске асатын қозғалыс заңы. Қайсы бір қозғалысы болмасын, ол белгілі бір мүддені көздейді.


Қазіргі кездегі балалар қозғалысы жаңа жағдайға байланысты принциптік тұрғыдан өздерінің жұмыстарын ұйымдастыруда ерікті, өзін- өзі басқаратын қоғамдық негізде жұмыс істеуде. Әрине, бұл тұрғысында мемлекет тарапынан қолдауға ие болғанымен де, өз әрекеттері барысында олар әлеуметтік жеке мәртебеге ие болуда. Соған сәйкес, балалар мен жас жеткіншектердің өз қалауы бойынша ұйымдастырылып жатқан бірлестіктерінің мақсаттары- олардың өмір сүріп отырған қоғамның азаматы болып қалыптасуына жағдай тудыру, ол үшін олардың құқықтарын қорғауды жүзеге асыруды көздейді.


Компенсаторлық қызметі


Бағыттаушылық қызметі


Ол тұлғаның азаматтық, адамгершілік қалыптасуын және оның әлеуметтік, шығармашылық дамуын қамтамасыз етеді.


Жоспар:

Бұл балалардың қажеттілігі мен қызығушылықтарын және мүмкіншіліктерін жүзеге асыру үшін жағдай тудырыды көздейді.

Мұнда адамгершілік, әлеуметтік, саяси және мәдени құндылық жүйесін меңгерудің бағытын қамтамасыз етуді көздейді.


. Олар:

• "Салт-дәстүр, әдет-ғұрып" қазақ және Қазақстандағы басқа халықтардың ұлттық салт-дәстүрі және әдет-ғұрыптарымен танысу. Этнографиялық жұмыс, фольклорлық материалды жөндеу.

• "Шежіре" - қазақ халқының және Қазақстанда мекендеген халықтардың тарихын, мәдениетін, дәстүрін зерттеу, тарихи мәліметтерді жинау, архитектуралық ескерткіштерді есепке алу.


• "Сөнбес жұлдыздар" - қазақтың және басқа ұлттардың ұлы ағартушыларының, батырлардың, ақындардық, ғалымдардың, саяси қайраткерлердің өмірін, қызметін және туған өлкенің тарихын зерттеу.


• "Толғау" - балалар қазақ халқының ұлттық төл мұралары, фольклорлық-этнографиялық музыка аспаптары, т.б. мұралары туралы мағлұматтар іздестіреді.


• "Наурыз" - халық мейрамдары, әдет-ғұрыптары, халық ойындарымен танысу.


• "Орта" - балалар табиғатты қорғаудағы мәселелерге байланысты экологиялықжорыңтар, саяхаттар ұйымдастырады.

• "Ардагер" - Ұлы Отан соғысы, Ауған соғысы, ұлт-азаттық қозғалыстарға қатысқан жауынгерлер туралы деректер жинап, мұражай, ескерткіш тақталар ашу.


• "Достық"-әрбір мектепте ұлттық мәдени орталықтар ашу, шетелдердегі балалармен достық байланысты дамыту. Қазақстан тарихына, мәдениетіне із қалдырған әр түрлі ұлт адамдарының өмірімен, іс-әрекетімен танысып, зерттеу.


• "Алыстағы бауырлар" - шет елдерде тұратын қазақтармен және басқа ұлт балаларымен байланыс жасау: хат жазысу, кездесу, тәжірибе алмасу, бірлесіп шаралар өткізу, т.б.




Тәрбие процесінде балалардың ұйымдары мен бірлестіктерінің маңызы
"Атамекен" бағдарламасының мазмұны
"Жұлдыз" бағдарламасының мазмұны
ЕҰУ жастар қозғалысы
С.Қ.Қожаева Тәрбие жұмысыеың теориясы мен әдістемесі. ЕҰУ баспасы.2013


"Салт-дәстүр, әдет-ғұрып"


Қазақ және Қазақстандағы басқа халықтардың ұлттық салт-дәстүрі және әдет-ғұрыптарымен танысу. Этнографиялық жұмыс, фольклорлық материалды жөндеу.


"Толғау"


Балалар қазақ халқының ұлттық төл мұралары, фольклорлық-этнографиялық музыка аспаптары, т.б. мұралары туралы мағлұматтар іздестіреді.


Скаутизм
"Орта"


Балалар табиғатты қорғаудағы мәселелерге байланысты экологиялық жорықтар, саяхаттар ұйымдастырады.


Әбенбаев С.Ш. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.Оқу құралы.–Алматы.: Дарын, 2004 ж


Сухомлинский В.А. Коллективтің ңүдіретті күші. -Алматы: Мектеп, 1979.


Осы төрт кезеңнің негізінде іс-әрекеттердің нәтижелі аяқталуына "Жұлдыз" бағдарламасындағы 7 сәуле көмектеседі. Олар:


1. "Үйелмен сәулесі" - өзің шыққан ата-тегіңді тануға көмектеседі.


2. "Достар" сәулесі - сенімді дос табуыңа, өзіңнің де нағыз дос болуына көмектеседі.


3. "Жер" сөулесі - туған жеріңді, Отаныңды сүюге, халқыңның адал азаматы болуына көмектеседі.


4. "Білім мен іскерлік" сәулесі - көп біліп, көп нөрсені танып, үйренуге көмектеседі.


5. "Құштарлық" сәулесі - бос уақытыңды қызықты, пайдалы өткізуге көмектеседі.


6. "Мамандық" сәулесі - өмірде өз орныңды табуға, өзіңді қызықтыратын ісіңді табуға көмектеседі.


7. "Үндестік" сәулесі - әдемі, лайықты өмір сүруге көмектеседі.


Әрбір сәуледе төрт кезең қайталанып отырады.


Сонымен "Атамекен", "Жұлдыз" бағдарламаларының жасөспірімдердің ойын, дүниетаным қабілеттерін қалыптастыруда, инабаттылық, имандылық қасиеттерін тәрбиелеуде әсері мол.


Пайдаланылған әдебиеттер тізімі


"Шежіре"


Қазақ халқының және Қазақстанда мекендеген халықтардың тарихын, мәдениетін, дәстүрін зерттеу, тарихи мәліметтерді жинау, архитектуралық ескерткіштерді есепке алу.


"Наурыз"


Халық мейрамдары, әдет-ғұрыптары, халық ойындарымен танысу.


Қазақстан Республикасының балалар мен жасөспірімдер ұйымдары өздерінің іс-әрекеттерін "Атамекен", "Жұлдыз" бағдарламаларын басшылыққа алып жүргізеді. "Атамекен" бағдарламасында балаларға арналған тәлім-тәрбие жұмысының бірнеше бағыттары көрсетілген


http://zhastar.enu.kz


Сынып жетекшісі. Әбенбаев С.Ш. Алматы, 2003.


1991 жылы Қазақстан Республикасы балалар мен жасөспірімдер ұйымдары үшін Ақмола облыстық балалар ұйымының авторлық ұжымы профессор


Е.А.Дмитриенконың басшылығымен "Жұлдыз" бағдарламасын жасады.


Бұл бағдарлама балалар мен жасөспірімдердің республикалық слетінде қаралып, 1991 жылы мамыр айында қабылданды. Бұл құжатта былай делінген: "Жұлдыз" бағдарламасы сенің жарқын өмір сүруіне, қиындықтарды жеңіп, нағыз достар тауып, бақытты болуына көмектеседі".


Ең бастысы - өз жұлдызыңның биік шыңына шығу тек өз қолыңда екенін ұмытпа. Ол үшін өзіңе-өзің көмектес! Бағдарламада балалардың жас ерекшелігіне байланысты 4 кезең көрсетілген:


1. Балапан" кезеңі - 5-8 жас.


2. "Балдырған" кезеңі - 9-11 жас.


3. "Жас ұлан" кезеңі - 12-14 жас.


4. "Мұрагер" кезеңі - 15-18 жас.


"Сөнбес жұлдыздар"


Қазақтың және басқа ұлттардың ұлы ағартушыларының, батырлардың, ақындардың, ғалымдардың, саяси қайраткерлердің өмірін, қызметін және туған өлкенің тарихын зерттеу.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©www.dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет