Тақырыбы: «Әже көңілдің ажары, Немере өмірдің базары»



Дата19.06.2016
өлшемі102 Kb.
#147372
Тақырыбы: «Әже - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары»
Мақсаты: Жанұядағы әже мен немере, ана мен бала арасындағы қарым – қатынасты нығайту. Әжеге деген сүйіспеншілік сезімдерін арттыру. Мейірімді болуға, ата – ананы құрметтей білуге тәрбиелеу. Қазақтың салт - дәстүр, әдет - ғұрыптарын бойға сіңіру. Өнерлерін ортаға салу.

Көрнекіліктер:суреттер.

Кіріспе

Тыңдаңыздар, Тыңдаңыздар!


Босқа қарап тұрмаңыздар,
Әже мен немере тойы басталмақшы,
Қызықтан тыс қалмаңыздар!

Менің әжем, гүл әжем


Алтын әжем, күн әжем.
Апам үшін, мен үшін
Нағыз ана тілі - әжем.

«Әжелер - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары» атты сайысымызды бастаймыз.


Сайысымыз 4 кезеңнен тұрады.



  • 1. Таныстыру.

  • 2. Өз өнерлерін көрсету.

  • 3. «Білгенге маржан»
    Немереге салт - дәстүрлерге байланысты сұрақтар қойылады.

  • 4.Ситуациялық сұрақтар.

Әже берілген сұрақ бойынша тығырықтан шығар жолын айтады.
Әділдікпен баға берер ортада,
Әділдікпен қара қылды жаруға.
Әділқазы алқаларын сайлайық,
Нағыз Әже мен немерені таңдап бүгін алуға.

Әділқазы мүшелерімен таныстыру.

Даулетова Гүлзия.

Джүзбаева Дана. т.б


Кім жеңеді сайыста үміт алда,
Қобалжу бар жүректе күдік барда
Әділ - қазы алқасы атыңды ақта
Жүректерге арман мен бақыт жолда.
Әжем болса қасымда
Көтеріңкі көңілім
Алтын әжем тілекші
Немерелер өмірін.

Кезекті таныстыру кезеңіне береміз.

Асыл сөздің атасы,
Ақын болар ұрпақпыз,
Өнер, білім, еңбекке
Жақын болар ұрпақпыз.

Шеберлерім өнер тамып қолынан,


Жаңылмаған ата - баба жолынан.
Өнерлілер өз өнерін көрсетсін,
Біз айталық төрелігін соңынан

Кезекті өз өнері сайысына береміз.

Халқымыздың ежелгі үрдісі бар,
Адастырмас оң жолдан үлгісі бар.
Үлкенді сыйлау ұққанға соның бірі,
Зерделі ой зейінді немерені сынар.

Олай болса кезекті «Білгенге маржан» атты сайысқа береміз.

Немереге салт - дәстүрлерге байланысты сұрақтар қойылады.

Менің әжем, гүл әжем


Алтын әжем, күн әжем.
Апам үшін, мен үшін
Нағыз ана тілі - әжем.

Жақсылыққа талпынар,


Біздің нағыз кезіміз.
Жақсы деген немене
Жаман деген немене,
Осындайда, әжетай
Айтыңызшы өнеге.

Сайысымыздың ең соңғы кезеңіне де келіп жеттік.Ситуациялық сұрақтар.

Әже берілген сұрақ бойынша тығырықтан шығар жолын айтады.

Данышпан Әжем менің жаның таза,


Мейріммен сөзін айтқан күн шуақта.
Білімді, қайдан жидың парасатты,
Өзіңдей ақыл айтпаған Сократ та.

Әже біздің күніміз


Әжемнің біз гүліміз
Балаларды қуантып,
Ұзақ өмір сүріңіз

Әділқазы мүшелері өз шешімін айтқанша Ұлдарымыздың Биін тамашаласақ.

Қыздарымыздың Әсем биіне кезек келді.

Қателігін түсіне білетін,

Дұрыс жүріп, күтіне білетін,

Үлкенді сыйлап, кішіні сүйетін,

Білімді жинап, дүниені шолатындай, - немерелеріңіз, үлкен азамат болып өссің!

Менің әжем, бұл әжем


Айтқан сөзі дәл әжем.
Аман болса көреді
Қызығымды әлі әжем.
Менің әжем, нар әжем
Көп жасаған кәрі әжем.
Ауырғанда мен үшін
Әр сүйгені дәрі әжем.
Менің әжем, жыр әжем
Шуағы мол, нұр әжем.
Ақ таяққа сүйеніп
Аман – есен жүр, әжем!

Деп бүгінгі сайысқа қатысқан әжелерімізге мың алғыс.

2 - жүргізуші: Бүгінгі сайысымыз, мерекеміз,
Қалайша мұны біз бекер дейміз.
Ұстаздар құтты болсын, ару тойы!
Әжелер, аналар құтты болсын мерекеңіз!
1 - жүргізуші: Өмірдің иесі сен, ғазиз Ана.
Келтірген дүниеге нелер дана
Анасыз батыр да жоқ, ақын да жоқ
Өмірдің алтын кілті сонда ғана.

2 - жүргізуші: Бал бөбегін баптаған.


Мамам үшін мақтанам!
Аялайтын біздерді,
Көп жасасын жақсы адам.

1 - жүргізуші: Менің әжем, гүл әжем


Алтын әжем, күн әжем.
Апам үшін, мен үшін
Нағыз ана тілі - әжем.
2 - жүргізуші: Қадірменді қонақтар, ата - аналар, ұстаздар! Бүгінгі «Әжелер - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары» атты сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер! Жас ұрпақты жастайынан тәрбиелеудің маңыздылығын қазақ халқы ерте түсінген. Әженің тәлім - тәрбиесін көріп, үйренбеген немере болмас! Әжелеріміздің қадамы құт, мәртебесі биік болсын деген ниетпен әжелерді немерелерімен ортаға шақырайық.
2 «А» класс оқушысы Максутова Әйгерім мен Қансұлу әже
2 «Ә» класс оқушысы Жеткізген Арайлым мен Айжан әже
2 «Б» класс оқушысы Бауыржан Толқын мен Бақыт әже
3 «А» класс оқушысы Әлібекова Бақытгүл мен Мария әже
3 «Ә» класс оқушысы Сафина Жібек пен Мейрамгүл әже
3 «Б» класс оқушысы Қалжанова Күнсұлу мен Әнипа әже

Мерекелік думанның беташар сөзін мектеп директоры Айсұлу Берікқызына береміз.


1 - жүргізуші: Бүгінгі сайысымыз 4 кезеңнен тұрады.
1. Таныстыру.
2. «Өнер - ағып жатқан бұлақ»
Өз өнерлерін көрсетеді.
3. «Білгенге маржан»
Әжелерге – салт - дәстүрлерге байланысты сұрақтар, немересіне – мақал - мәтелдер жалғастыру
4. «Шебердің қолы ортақ»
Әжелер де, немерелері де қол шеберліктерін ортаға салады.
2 - жүргізуші: Әділдікпен баға берер ортада,
Әділдікпен қара қылды жаруға.
Әділқазы алқаларын сайлайық,
Нағыз Әже таңдап бүгін алуға.
Әділқазылар мүшелерімен таныс болыңыздар. Жақсыбаева Айсұлу Берікқызы - мектеп директоры Кустубаева Айнұр – директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Утегенов Рүстем - директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Нағашыбаева Алтын - ата - ана
1 - жүргізуші: Аналарды сүйеміз,
Сөзін ойға түйеміз.
Әжені де ардақтап,
Әдеппен бас иеміз.
2 - жүргізуші: Той пердесін ашайық,
Тойға шашу шашайық.
Аналарды құрметтеп,
Ән маржанын шашайық.
Ортаға 4 «Ә»класс оқушысы Наурызбаев Қуандықты шақырамыз. Бүгінгі мейрамды «Ана» әнімен ашып берсін.
1 - жүргізуші: Кішкентай арулар мен әжелер де келіп жетті танысуға
Бойындағы бар дарынды дарытуға
Қорықпастан сахнаға келіп жетті
Әдеппен, ізетпен танысуға. Енді сайыскерлермен танысудың уақыты да жеткен секілді. Сөз кезегі өздеріңізде.
2 - жүргізуші: Асыл сөздің атасы,
Ақын болар ұрпақпыз,
Өнер, білім, еңбекке
Жақын болар ұрпақпыз
.
«Өнер - өнерліге ғана оңай»- деп атамыз қазақ айтқандай, сайысымыздың «Өнер - ағып жатқан бұлақ» кезеңіне кезек те келіп жеттік. Әр кластан келген немере мен әже өз өнерлерін ортаға салады.
2 - жүргізуші: Әже маған үлгі сөзіңіз
Өнегесіз өзіңіз
Жақсылыққа талпынар,
Біздің нағыз кезіміз.
Жақсы деген немене
Жаман деген немене,
Осындайда, әжетай
Айтыңызшы өнеге
.
1 - жүргізуші: Халқымыздың ежелгі үрдісі бар,
Адастырмас оң жолдан үлгісі бар.
Үлкенді сыйлау ұққанға соның бірі,
Зерделі ой зейінді қызды сынар

«Білгенге - маржан» кезеңінде әжелер қазақтың салт - дәстүрлерін ортаға салса, кішкентай қыздар мақал - мәтелдер сайысына түседі. Сайысқа қатысушылар дайын болғанша ортаға 4 «Ә» класының көңілді би тобын шақырамыз. Қарсы алыңыздар.
Әжелерге берілетін сұрақтар:
1 - сұрақ. Ерулік беру - қазақтың салт - дәстүрінің бірі. Мағынасын түсіндіріңіз. 2 - сұрақ. Қазақтың әдет-ғұрпының бірі - қалау немесе қалап алу. Мағынасын түсіндіріп беріңіз. 3 - сұрақ. Сарқыт деген әдет - ғұрыптың мағынасын түсіндіріңіз. 4 - сұрақ. Сәлемдеме беру деген әдет - ғұрып бар. Мағынасын ашыңыз. 5 - сұрақ. Базарлық деген не? 6 - сұрақ. Асар деген салт - дәстүрдің мағынасын түсіндіріңіз.
Қыздарға берілетін мақал - мәтелдер:
Карға баласын “аппағым” дейді.
Кірпі баласын “жұмсағым” дейді.
Ана алдында құрмет,
Ата алдында қызмет.
Ананың ізін қыз басар,
Атаның ізін ұл басар.
Ана сүті бой өсіреді,
Ата тілі ой өсіреді.
Ақ шашты ана: "жастығым — балам" дейді.
Ақылды бала: "ай - күнім — анам" дейді.
Ақ жаулығы ананың —
Ақ көрпесі баланың.
2 - жүргізуші: Шеберлерім өнер тамып қолынан,
Жаңылмаған ата - баба жолынан.
Шебер қолдар өз өнерін көрсетсін,
Біз айталық төрелігін соңынан.
Бұл сайыс кезеңінде әжелер әр түрлі қол өнерден сынға түссе, немере қыздар түрлі - түсті қағаздармен жұмыс жасайды. Қатысушыларға сәттілік тілейміз.
1 - жүргізуші: Анам менің – аялаған ақ гүлім
Анам менің – бақытым мен шаттығым
“Анашым” – деп балаң жырын арнаған
Неге ғана естімеген тәтті үнін
Анам менің – өмірдегі тірегім
Анам менің – кеудемдегі жүрегім
Егер менің қасымда сен болмасаң
Бұл өмірде қалай ғана жүремін. 3 «Ә» класс оқушысы Төлегенова Сымбаттың орындауында «Асыл әжем» әні. Қабыл алыңыздар.
2 - жүргізуші: Менің әжем, бұл әжем
Айтқан сөзі дәл әжем.
Аман болса көреді
Қызығымды әлі әжем.
Менің әжем, нар әжем
Көп жасаған кәрі әжем.
Ауырғанда мен үшін
Әр сүйгені дәрі әжем.
Менің әжем, жыр әжем
Шуағы мол, нұр әжем.
Ақ таяққа сүйеніп
Аман – есен жүр, әжем!
1 - жүргізуші: Данышпан Әжем менің жаның таза,
Мейріммен сөзін айтқан күн шуақта.
Білімді, қайдан жидың парасатты,
Өзіңдей ақыл айтқан Сократ та.

Құрметті қонақтар, әжелер мен кішкентай бүлдіршіндер! «Әжелер - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары» атты сайыс өз мәресіне де жақындады. Сөз кезегін әділ қазылар алқасына берелік.
2 - жүргізуші: Осымен бұл қызықты тамамдасақ, Бұл жайды айтамыз ба жаман болсақ. Үйрендік білмегенді осы жолы, Тағы да үйренеміз аман болсақ.
1 - жүргізуші: Сайысқа қатысушыларға ақ ниетімізден алғыс айта отырып, дендеріңізге саулық, отбастарыңызға амандық тілейміз. Келесі кездескенше аман сау болыңыздар.

Кері қайту

Ал, қанекей Әжелер! (сайыс)

Тақырыбы: «Ал, қанекей Әжелер!» сайысы.
Мақсаты: Жас ұрпақты ата - баба дәстүрімен тәрбиелеу. Әже тәрбиесін үлгі ету. Әжелер айтқаны асыл екенін, әрі олардың өнегесін күнделікті өмірде пайдалану. Әжелер өнегесінің ерекшелігін ашу. Баланы кішіпейілділікке, қарт адамдарды құрметтеуге үйрету.

Сайыстың жүру тәртібі;


1. Ұйымдастыру. Тәрбиешінің кіріспе сөзі.
2. Әже мен немерені таныстыру
3. Әділ қазылар алқасын таныстыру
4. Сайыстың шарттарымен таныстыру
5. Сайысты қорытындылау.

Армысыздар құрметті қонақтар, Әжелер, аналар сүйкімді қыздар көктемнің алғашқы мерекесі 8 - наурыз мерекесі құтты болсын!


Бүгін наурыздың сегізі,
Сұлулықтың негізі
Әдемі сөз адамның Анаға айтар лебізі - деп біздің балабақшаға қош келдіңіздер!
Балалар: Мерекелеріңізбен сүйікті аналар, ардақты әжелер, құрметті апайлар!
Ардақты да асыл әжелеріміздің өнерін үлгі етуге арналған «Ал, қанекей, Әжелер!» атты сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер.
Әже деген көп шығар
Әжемдей менің жоқ шығар
Мейірімді ол кісі
Қандай ғажап күлкісі - дей отырып ортамызға сайысқа қатысушы әжелеріміз бен немерелерін ду - қол шапалақпен ортамызға шақырайық!
1. Бізге әркез тілекші боп жүретін, қуанышымызға ортақ бола білетін Мадияр мен Еркеназдай ботақандарымыздың асыл әжесі көп балалы ардақты ана Мария әжейді қарсы алыңыздар!
2. Өзі сондай әдемі, күндей күліп жүреді. Жаннұрдың әжесі сүйкімді, балабақша қызметкерлерінің бәрі біледі, деп Жаннұрдай немересімен Тұрсын әжейді қошеметпен қарсы алайық!
3. Әже біздің күніміз
Әжемнің біз гүліміз
Балаларды қуантып,
Ұзақ өмір сүріңіз
,- дей отырып Еркеназдай ерке немересімен Алтынгүл әжейді ортаға шақырамыз.
4. Немере қамын ойлай жүретін балажан әже Гүлназдың күн әжесі, нұр әжесі, асыл әжесі Рая әжейді ортаға шақырамыз!
5. Таусылмайды өлеңі
Күнде айтып береді
Барған сайын бір жаққа
Кәмпит алып келеді - деп Дильназдың әжесі әжейді немересі мен ортаға шақырамыз!
Кім жеңеді сайыста үміт алда,
Қобалжу бар жүректе күдік барда
Әділ - қазы алқасы атыңды ақта
Жүректерге арман мен бақыт жолда.- деп әділ - қазы алқасымен таныстырамын.
1. Біздің «балапан» тобының Әйгерімнің атасы Сансызбай ата.
2. Балалар кітапханасының директоры Жалғасова Рая апай
3. Ағылман Айсәуленің әжесі Сақып әже.
4. Біздің балабақша меңгерушісі Достанова Әсел Жангелді қызы

Енді сайысымыздың шартымен танысайық


1. Өзін, өз отбасын таныстыру
2. Өнер сайысы қазақша ән немесе би
3. Салт - дәстүрден көрініс. Бесікке салу немесе тұсау кесу.
4. Қолөнер сайысы. «Мен әжемнің баласымын»
5. Ою оя білесіз бе?
6. Ұлттық тағам көрмесі
7. «Сыр сандық»сұрақ - жауап сайысы.
Құрметті қонақтар келесі кезекті балаларымыздың аналарына арнаған құттықтау әндеріне берейік.
Ән: Құттықтаймын мама туған күніңмен!
1 - Кезең Әжелеріміздің алғашқы кезеңі «Таныстыру»
Әжем болса қасымда
Көтеріңкі көңілім
Алтын әжем тілекші
Немерелер өмірін.- деп әжелеріне арнап балалар тақпақтарын айтады.

2 - Кезең «Өнер сайысы»


Әжелеріміздің өнерін тамашалайық.
Би билегім келеді,
Бірақ қалай бастаймыз - деп «Балапан» биі орындайтын «Балапан» тобының қыздары.

3 - кезең Ұлттық салт - дәстүрден көрініс.


Анам мені тербетіп,
Өсіп кеттім ержетіп
Сол бесігім үйімде
Сақтаулы тұр төрімде.- деп бесікке салу немесе
Жолың болсын деселік
Жолыңа нұр төселік
Жарылқасын алдыңнан
Тұсауыңды кеселік.- деп тұсау кесу рәсімі жасалады.

Әлпештеген баласын,


Ана - бақыт ана жыр,
Әркім сүйіп өзінің
Мақтан етер анасын.- деп аналарға арналған өлең – тақпақтарын айтады.
4 - кезең Қолөнер сайысы «Мен әжемнің баласымын»
Би: Наздананың орындауында «Шығыс биі»

5 - кезең. «Ою оя білесіз бе?»


Әжелерге қағаз қайшы беріледі. Ойған оюларын айтып түсіндіреді.
Ұлдарымыз қыздарға арнап дайындаған сыйлықтарын ұсынады.
6 - кезең. «Сыр сандық» сұрақ жауап сайысы. Әр әжеге 1 - билеттен беріледі, 1 - билетте 3 сұрақтан жазылған.
Сұрақтар; 1 - билет
1. «Тілашар» қай кезде жасалады.
2. Дастархан басында қандай ескертулер жасалады.
3. Ұйқасын тап: Өзінше ноян, қорқақ кім?....
2 - Билет
1. Жеті ата қалай аталады?
2. Немерелеріңізге ертегі айтып бересіз бе?
3. Ұйқасын тап: Үні ғажап дүлдүл, бақта сайрар....
3 - билет
1. Үш арсыз қалай аталады?
2. Қазақ халқы баласын қалай тәрбиелеген?
3. Ұйқасын тап: Тұмсығымен шымшып, құрт тереді....
4 - Билет
1. Бес парыз қалай аталады?
2. Әженің бала тәрбиесіндегі орны қандай?
3. Ұйқасын тап: Ормандағы аюдың
Құлпынайы көп екен,
Теріп - теріп алайық.
Қалтамызға......
5 - билет
1. Базарлық деген не?
2. Қазақстанның мемлекеттік рәміздерін ата
3. Ұйқасын тап: Аю отыр партада
Екі қолы қалтада
Апай сабақ сұраса
Ұйықтап қалды........
Енді ортаны ашайық
Інжу маржан шашайық
Ән мен биді шалқытып.
Айнелдің биін тамашалайық!
Жиналған халық таңғалсын
Өнерден күмбез жасайық!- деп Айнелдің орындауында қазақ биі.
7 - кезең. Ұлттық тағам көрмесі.
Әжелеріміз қандай ұлттық тағам дайындаған екен, ортаға шығарып таныстырайық.
Қорытынды бөлім.
Әділ қазылар алқасына сөз беріліп,
Әжелерімізге сыйлар, номинациялары беріледі.
1. «Білгір әже»
2. «Мейірбан әже»
3. «Алтын оймақты шебер әже»
4. «Бұлбұл әнші әже»

Парасатты әже» – Шукенова Ғалия 
«Өнерлі әже» - Төлегенова Салима
«Шебер әже» - Құттықожаева Миуа
«Дана әже» - Жапарова Зайда

1. Өзін, өз отбасын таныстыру


2. Өнер сайысы қазақша ән немесе би
3. Салт - дәстүрден көрініс. Бесікке салу немесе тұсау кесу.
4. Қолөнер сайысы. «Мен әжемнің баласымын»
5. Ою оя білесіз бе?
6. Ұлттық тағам көрмесі
7. «Сыр сандық»сұрақ - жауап сайысы

Ана деген ыстық қой әрбір жанға 


Теңеймін аналарды нұрлы жанға
Көктемгі мейрамдарыңыз құтты болсын!
Анадан ардық адам бар ма, сірә!
Асылдай әжелерім қартаймашы
Таудан аққан бұлақтай сарқылмашы
Өздеріңді мәңгілік аялаймыз
Көк аспанда жұлдыздай жарқылдашы.
 

. Менің әжем – шежіре,


Көп ертегі біледі.
Сыртта жүрген кезінде,
 
Бізді ойлап жүреді.


Менің әжем, ақ әжем,
Ұл мен қыздың бағы әжем.
Ертегі айтып бер десең,
Айтып берер тағы әжем.

Көркемай Менің әжем – гүл әжем,


Алтын әжем, күн әжем.
Апам үшін, мен үшін,
Нағыз ана тілі әжем.

Менің әжем сымбатты,
Әжем маған қымбатты.
Құрт пен майын жинайды,
Бізге оны сыйлайды
.

Әжем мені «айым» дейді,


Мен мұңайсам үайым жейді.
Анам мені «күнім» дейді,
Мен қуансам күлімдейді.

Демалыста қыдырып,


Ата-әжеме барамын.
«Аман-есен жеттің бе?»-
Дейді олар «қарағым».
Кезек-кезек бетімнен,
Шүлпілдетіп сүйеді.
Бір нәрсені бүлдірсем,
Аздап қабақ түйеді.

айырымды қасиетті
Ең ардақты ақ әжем
Әрбір сөзі өсиетті
Баға жетпес, бал әжем
Аман – есен жүріңізші
Бар тілегім сол әжем 

Қателігін түсіне білетін,

Дұрыс жүріп, күтіне білетін,

Үлкенді сыйлап, кішіні сүйетін,

Білімді жинап, дүниені шолатындай, - балаларыңыз, үлкен азамат болып өссің!

 Міне, қоштасатын да сәт жетті, ата – аналар.


Бала дегеніміз –болашақ. Балаларымызды қалай тәрбиелесек болашағымыз солай болмақ. Келешегіміздің қожасы балаларымызды білімді де мәдениетті, тәрбиелі де әдепті, кішіпейіл де қарапайым етіп тәрбиелеу өз қолымызда.
Ұлт тәрбиесі- ұлт болашағы. Егеменді еліміздің ертеңгі болашағы жас ұрпақ тәрбиесі. Білімді денсаулығы мықты азамат өсіру үшін, мектеп болып ынтымақтасып та ат салысуымыз қажет. Кейін опық жеп бармақ тістемеу үшін баланы қаршадайынан дұрыс тәрбиелеуге, бала бақытының шынайы бағбаны болуға атсалысқан жөн. Бала бақытының кепілі-ата –ананың өнегелі тәрбиесінде.
Отбасы, ұшқан ұя - жылылықтың, жылулықтың мекені. «Отбасы» атауының мәніне терең үңілер болсақ, оттың да үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Сондықтан оттың басы, ошағымыздың түтіні түзу болу үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір - бірімізге тілек айта отырып жүргізейік. Бір - бірімізге мына шамды бере отырып бүгінгі кездесуден алған әсерлеріңізбен бөлісіп, тренинг барысында айта алмай қалған ойларыңыз болса осы жерде айтып кетулеріңізге болады. 
Ата - аналар алтын уақыттарыңызды бөліп келгендеріңізге көп рахметімді айта отырып, отбасыларыңызға бақыт нұры шашыла берсін.

«Әжелер - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары»
Сайысымыз 4 кезеңнен тұрады.



  • 1. Таныстыру.

  • 2. Өз өнерлерін көрсету.

  • 3. «Білгенге маржан»
    Немереге салт - дәстүрлерге байланысты сұрақтар қойылады.

Сұрақтар:

1.Байғазы деген не?

2.Көрімдік қай кезде беріледі?

3.Ерулік деген не?

4.Сүйінші қай кезде сұралады?

5.Шашу деген не?

6.Сыбаға деген не?

7.Наурыз көже қалай жасалады?

8.Базарлық деген не?

9.Асар деген не?

10.Тілашар тойы қай кезде жасалады?


  • 4.Ситуациялық жағдай.

Әже берілген сұрақ бойынша тығырықтан шығар жолын айтады.

«Әжелер - көңілдің ажары, Немере - өмірдің базары»
Сайысымыз 4 кезеңнен тұрады.



  • 1. Таныстыру.

  • 2. Өз өнерлерін көрсету.

  • 3. «Білгенге маржан»
    Немереге салт - дәстүрлерге байланысты сұрақтар қойылады.

Сұрақтар:

1.Байғазы деген не?

2.Көрімдік қай кезде беріледі?

3.Ерулік деген не?

4.Сүйінші қай кезде сұралады?

5.Шашу деген не?

6.Сыбаға деген не?

7.Наурыз көже қалай жасалады?

8.Базарлық деген не?

9.Асар деген не?

10.Тілашар тойы қай кезде жасалады?


  • 4.Ситуациялық жағдай.

Әже берілген сұрақ бойынша тығырықтан шығар жолын айтады.

«Қызықты сұрақтар»


Таратылған парақтарға жауап жазу
1. Балаңыздың туылған күні?
2. Сынып жетекшісінің толық аты жөні?
3. Балаңыздың аяғының өлшемі?
4. Балаңыздың парталасы кім?
5. Балаңыздың сүйікті асы қандай?
6. Балаңыз қандай түсті жақсы көреді?
7. Балаңыз бірінші сыныпқа қай жылы барды?
8. Балаңызды еркелеткенде қандай сөздер пайдаланасыз?
9. Балаңызға ашуланғанда аузыңызға ең алдымен қандай сөз түседі?
10. Балаңыздың ең жақын досы кім?

Тапқыр немере

Алғыр немере

Өнеррлі немере

Білімді немере

ылылық күннің көзінде, тәрбие әже сөзінде

Жарияланды 20-08-2013, 14:52 Категориясы: Музыка 

Тақырыбы: Жылылық күннің көзінде, тәрбие әже сөзінде
Мақсаты: Балаларды әжесін сыйлауға, аналарды құрметтеуге тәрбиелеу. Балалардың бойына адамгершілік, мейірімділік қасиеттерін сіңіру.
Ортаңғы «А» топ тәрбиеленушілерінің орындауында «Наурыз сазы» әні.
Қазағым наурызың құтты болсын,
Көтерген шаңырағың биік болсын.
Тілектері ұлтымның қабыл болып,
Жақсылығын бір Алла иіп тұрсын.
Наурыз тойы ақ батамның бастауы,
Береке мен бірліктің жалғасуы.
Жеті түрлі қасиетті дәмменен,
Байтақ елдің бір толады астауы.
- Құрметті мерекеге қатысушы халайық! Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесі құтты болсын! Осы мереке аясында өткізіліп отырған «Жылылық күннің көзінде, тәрбие әже сөзінде» атты сайысымызға қош келдіңіздер!
- Топ арасында өткізілгелі отырған «Тәтті немерелерімен келген әжелер сайысын» бастауға рұқсат етіңіздер.
Құрметті әжелер, армысыздар,
Бәріңізде есен - саумысыздар.
Жиналыппыз сәтті күні бәрімізде.
Үлкен кіші, жасыңыз, кәрімізде.
Төрлетіңіз қадірменді әжелер
Гүл - гүл жайнап біздің мынау төрімізге.
(әжелер ортаға шығады, әуен ойналады)
Әжемнің саясында ер жеттім мен
Аялы ақ бесікте тербетілген
Әжемдей ақ ниетті абзал жанды
Таппаймын айналсам да жер бетінен - деп
- Енді сіздерді бүгінгі сайысымызға қатысқалы отырған топ бүлдіршіндері мен әжелерімізді таныстыруға рұқсат етіңіздер.
1. Бағила әже немересі Ақтілекпен
2. Ықпал әже немересі Нұржанмен
3. Күлмараш әже немересі Асылжанмен
4. Күлшаһар әже немересі Диаспен
- Сайыстың аты сайыс болғандықтан бүгінгі біздің ардақты әжелеріміздің әділ бағасын беру үшін әділ қазылар алқасын сайлап алуымыз керек. Әділ қазылар алқасының төрайымы:
Балабақшамыздың меңгерушісі
Балабақша әдіскері
Қазақ тілі қоғамының мүшесі
Ардагер ұстаз ана

(Біздің сайысымыз V кезеңнен тұрады.)


І кезең. «Сәлем сөздің анасы». (таныстыру).
ІІ кезең. «Өнерлі өрге жүзеді» Өз өнерлерін ортаға салады.
ІІІ кезең. «Халық тәлім - тәрбие бастауы» сұрақтар мен тапсырмалар.
ІV кезең. «Әжелердің таңсық тағамы - ай» деп аталады. (қазақтың ұлттық тағамдары).
V кезең. «Өнерлінің қолы алтын,
Өлеңшінің сөзі алтын» (әжелер қол өнерден, немерелері сурет салудан өнер көрсетпек).
VІ кезең. «Әжемнің ақыл қоржыны» деп аталады.( әжелер ырымдар, тиым сөздер, бата түрлері және баланың жеті жасқа дейінгі рәсімдерін айту).
Ендеше сайысымызды бастамас бұрын, ашылу сөзі мен өз тілегімен білдіруге, балабақшамыздың меңгерушісі, осы бүлдіршіндеріміздің анасы Бағым апайымызға сөз берсек.
«Апатай» әнімен ересек тобының тәрбиеленушісі Дәуреннің орындауында қабыл алыңыздар.
Наурыз келді ал тойлаңдар, жараңдар!
Келген мына мерекеге қараңдар.
Шашу шашып ақ жаулықты әжелер,
Тойда бүгін ойнап - күліп тараңдар!

І кезең. «Сәлем сөздің анасы» дегендей сөз кезегі өздеріңізге беріледі. (Әжелер мен немересі өздерін таныстырады.)


Аңыз болған жоғалмай сан ғасырға
Салт - дәстүрі халқымның жалғасуда
Қол өнері әдемі сәнділікпен
Көз тартып ұрпақтарға алмасуда - дегендей біздің

ІІ кезең. «Өнерлі өрге жүзеді» (Өз өнерлерін ортаға салады.)


Жарасады міне, енді,
Нағыз тойдан қашпасақ.
Таласады кімде - кім,
Өлең жырдан бастасақ.
Қайғы - мұңды дәл бүгін,
Ысырып кейін тастасақ.
Салт дәстүрмен жарыса,
Қайта құрып жаңаша.
Жарыса өнер көрсетіп,
Той тойлайық тамаша!

ІІІ кезең. «Халық тәлім - тәрбие бастауы» сұрақтар мен тапсырмалар.


Алдарыңызда суретті сұрақтар мен тапсырмалар берілген, барлық әжелер мен немерелеріне бірдей тапсырма. Таныстырып өтейін:
Дайын болғанша ортаңғы «Б» топ тәр/сі: Бибінұрдың орындауында «Анашым» әні қабыл алыңыздар.
Ересек топ тәр/сі: Анелдің орындауында «Жас дәуірдің түлегі»

ІV кезеңіміз «Әжелердің таңсық тағамы - ай» деп аталады.


Тентек болсам, ашылып,
Жақсы іс қылсам, асырып,
Маған сақтап жүреді,
Тәттісінде жасырып.
«Жуанның жіңішкеріп, жіңішкенің үзілетін шағы» деп аталатын көктем мезгілінде адам бойында әлсіздік, шаршау пайда болатыны белгілі. Өйткені адамдар бойында күзде жиналған дәрумендер қоры азаяды. Бойдағы әлсіздікті жеңу мақсатында ертеде әжелеріміз денеге сіңімді, жұғымды тағамдарды дайындайтын болған. Бүгінгі әжелеріміз қандай дәм түрлерін дайындап әкелді екен?
Ендеше, әжелеріміз өздерінің дайындап әкелген қазақтың ұлттық тағам түрлерін таныстырып, қажеттілігі туралы айтып өтсе.

V кезең. «Өнерлінің қолы алтын,


Өлеңшінің сөзі алтын» деп аталады.
Бұл кезеңде әжелер қол шеберлігінен өнерлерін көрсетпекші болса, немерелері әжесіне қандай сыйлық бергісі келетінін сурет арқылы көрсетпек.
Ендеше біздің қол шеберлік бұйымдарымыз дайын болғанша Ортаңғы «Б» тобының тәрбиеленушісі Меңсұлу қыздарыңыздың орындауындағы «Әдемі - ай» әнін қабыл алыңыздар.
Айгөлек - ау, айгөлек,
Айдың жүзі дөңгелек.
Айдай толған кезімде,
Би билеймін дөңгелеп – деп ересек тобының биші қыздарын шақырамыз.

VІ кезең. Қазақ халқының үлгі, тәрбие құралдарының бірі – тиым сөздер, ырымдар және баталар мен әдет - ғұрып, салт - дәстүрлер. Бұл сөздер есі кірген балаларды жаман әдеттен, жат пиғылдан орынсыз қылық, теріс мінездерден сақтандырады. Олай болса біздің келесі кезеңіміз.


«Әжемнің ақыл қоржынына» кезек берсек.. Сандықшаның ішінде қоржындар бар, қалаған қоржынды алып жауап беруіңізге болады.
- Ана жанын әже болсаң ұғарсың,
Алдыңдағы ол биік құзар шың.
Немере үшін кеуде керіп мақтанып,
Немере үшін биіктен де құларсың.
– дей отырып, бүгінгі сайысқа қатысқан барша әжелеріміз өздерінің үлгі - өнегелерін отырған ұрпақтарға көрсетті деп есептеймін. Енді сайыс қорытындысы шыққанша «Анашым» ересек тобының тәрбиеленушісі Аймырза Нұрболаттың орындауында қабыл алыңыздар.
Сайыс қорытындысын тыңдау. (Әділқазыларға)
Өнерменен көрсетейік біздер қызмет,
Әділқазы сіздерге де көп - көп рахмет!
Көрсетпесін өмір - өзен ешбір тауқымет,
Ризамыз ата - анаға жүрген демеп!(қатысушы әжелер тілегіне беру)
- Немере үшін ең мейірімді жан – әже. Ақ сүт берген аналардың анасы – әже. «Жан жүрегім, жарығым» деп немересін, шөбересін жүрегіне теңейтін де әже. Олай болса қадірменді қауым әжелердің ақ тілегі көпшілік үшін тәбәрік деп ойлаймын. Сол әжелердің жолын біздерге берсе екен деп әжелеріміздің бүлдіршіндерге арналған лебізін тыңдайық (1 әжеге тілек айтқызу).

- Әжелерді марапаттау.


Әже мерейі күн көзімен пара - пар,
Тұла бойға қуат беріп таралар.
Өмірімізге шуақ шашып әрқашан,
Көп жасаңыз, ақ ниетті аналар, – дей отырып бүгінгі сайысымызға
қатысқан аяулы асыл әжелерімізге, апаларымызға көп рахмет айтамыз. Сіздердің үлгі - өнегелеріңізді өскелең ұрпақ жалғастырады деп айтуға болады.
Қартаймай балаларыңыздың ортасында жүре беріңіздер!
Сіздерге көп - көп рахмет!

Достарыңызбен бөлісу:




©www.dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет